Ekologia

Obowiązkowy

Rodzaj przedmiotu:

Obowiązkowy

Wymagania wstępne:

Znajomość praw biologii na poziomie szkoły średniej.

Forma i warunki zaliczenia:

Wykład (15 godz.) - sprawdzian pisemny.

Pracownia specjalistyczna (30 godz.) - dwa sprawozdania, projekt tematyczny, dwa kolokwia i kartkówki.

Założenia i cele przedmiotu:

Rozumienie procesów ekologicznych; wykorzystywanie procesów ekologicznych w działaniach związanych z kształtowaniem krajobrazu. Metody dydaktyczne:

Wykład, pogadanka, dyskusja, metody symulacyjne, prezentacje multimedialne, rozwiązywanie zadań.

Wykłady:

1. Ekologia jako dziedzina nauk przyrodniczych - jej związki z innymi naukami. Kierunki rozwoju ekologii.

2. Poziomy organizacji systemów ekologicznych.

3. Abiotyczne i biotyczne czynniki środowiska. Organizmy a środowisko. Tolerancja, adaptacja. Siedlisko i nisza ekologiczna.

4. Populacja, rozrodczość, śmiertelność. Migracje i ich znaczenie. Teoria wysp i teoria metapopulacji. Struktura populacji - wiekowa, płciowa, przestrzenna, socjalna. Strategie życia. Typy interakcji między różnymi gatunkami. Zależności konkurencyjne i eksploatacyjne.

5. Biocenozy i ekosystemy. Struktura troficzna. Przepływ energii i krążenie materii w przyrodzie. Bioenergetyka organizmów. Cykle biogeochemiczne. Produktywność ekosystemów.

6. Sukcesja ekologiczna. Interakcje między populacjami.

7. Geografia roślin i zoogeografia. Główne biomy świata.

8. Ekologia stosowana.      

Pracownia specjalistyczna:

1. Ekologia czynnikowa. Wpływ czynników biotycznych i abiotycznych na rozmieszczenie organizmów w środowisku.

2. Cechy osobnicze. Metody oceny wielkości populacji roślin i zwierząt.

3. Struktura przestrzenna, struktura wieku i struktura wielkości populacji.

4. Fazy rozwojowe i dynamika liczebności populacji.

5. Ekologia stosowana: minimalna wielkość populacji, wpływ fragmentacji siedlisk na liczebność populacji, eksploatacja populacji.

6. Interakcje międzygatunkowe. Przestrzenne zależności między populacjami różnych gatunków.

7. Metody oceny bioróżnorodności.

Literatura podstawowa:

1) Krebs Ch.J.: Ekologia. Eksperymentalna analiza zagęszczenia i liczebności. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, 2011; 2) Mackenzie A., Ball A.S., Virdee S.R.: Ekologia. Krótkie wykłady. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, 2009; 3) Weiner J.: Życie i ewolucja biosfery. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, 2008;

Literatura uzupełniająca:

1) Falińska K.: Ekologia roślin. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, 2004; 2) Forman R.T.T.: Land Mosaics: The Ecology of Landscapes and Regions. Cambridge Univ. Press, Cambridge 1999; 3) Kornaś J., Medwecka-Kornaś A.: Geografia roślin. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warzsawa, 2002;

Student:

1. ma wiedzę w zakresie struktury i funkcjonowania populacji, biocenozy i ekosystemu

2. dostrzega i rozumie wpływ środowiska abiotycznego na organizmy żywe; zna pojęcie bioindykacji

3. umie dobierać i wykorzystywać metody badawcze stosowane w ekologii populacji i biocenoz

4. umie rozpoznawać zagrożenia ekologiczne i wie jak im przeciwdziałać

5. dostrzega związek ekologii z innymi dziedzinami nauki, w tym z naukami technicznymi

6. umie pracować w zespole

Warunki i zasady zaliczenia z przedmiotu Ekologia

(Wykład 15h, pracownia specjalistyczna 30h)

Kierunek: Architektura krajobrazu, semestr 1

Pracownia specjalistyczna:

Na ocenę dostateczną (3,0) student:

1. Zna pojęcie amplitudy ekologicznej i potrafi dobierać gatunki roślin zgodnie z ich wymaganiami odnośnie czynników siedliskowych. Potrafi wykorzystywać i interpretować ekologiczne liczby wskaźnikowe roślin naczyniowych.

2. Potrafi przy pomocy obliczeń i wykresów zinterpretować takie cechy populacji jak: struktura przestrzenna, struktura wielkości i wieku osobników.

3. Umie konstruować tabele przeżywania.

4. Zna podstawowe interakcje międzygatunkowe. Potrafi zaprojektować (dobrać gatunki roślin zielnych i drzew) na rabatę allelopatyczną.

5. Zna wybrane metody oceny różnorodności biologicznej.

Na ocenę dobrą (4,0) student:

1. Zna i rozumie pojęcie amplitudy ekologicznej, potrafi dobierać gatunki roślin zgodnie z ich wymaganiami odnośnie czynników siedliskowych. Potrafi wykorzystywać i interpretować ekologiczne liczby wskaźnikowe roślin naczyniowych.

2. Potrafi przy pomocy obliczeń i wykresów zinterpretować takie cechy populacji jak: struktura przestrzenna, struktura wielkości i wieku osobników. Na podstawie struktury wieku osobników w populacji potrafi opisać fazy rozwojowe populacji.

3. Umie konstruować i interpretować tabele przeżywania.

4. Potrafi ocenić wielkość eksploatacji populacji.

5. Zna i rozumie podstawowe interakcje międzygatunkowe. Potrafi zaprojektować (dobrać gatunki roślin zielnych i drzew) na rabatę allelopatyczną.

6. Zna i potrafi zastosować wybrane metody oceny różnorodności biologicznej.

Na ocenę bardzo dobrą (5,0) student ma pogłębioną i ugruntowaną wiedzę z zakresu:

1. Zna i rozumie pojęcie amplitudy ekologicznej, potrafi dobierać gatunki roślin zgodnie z ich wymaganiami odnośnie czynników siedliskowych. Potrafi wykorzystywać i interpretować ekologiczne liczby wskaźnikowe roślin naczyniowych.

2. Potrafi przy pomocy obliczeń i wykresów zinterpretować takie cechy populacji jak: struktura przestrzenna, struktura wielkości i wieku osobników. Na podstawie struktury wieku osobników w populacji potrafi opisać fazy rozwojowe populacji.

3. Umie konstruować i interpretować tabele przeżywania.

4. Potrafi ocenić wielkość eksploatacji populacji.

5. Zna i rozumie podstawowe interakcje międzygatunkowe. Potrafi zaprojektować (dobrać gatunki roślin zielnych i drzew) na rabatę allelopatyczną.

6. Zna i potrafi zastosować wybrane metody oceny różnorodności biologicznej.

Oceny 3,5 i 4,5 otrzymują studenci, którzy w stopniu bardzo dobrym spełniają wymagania z danego poziomu.

Studenci w czasie trwania semestru przygotowują dwa sprawozdania w zespołach dwuosobowych (pkt. 1 i 2); projekt rabaty allelopatycznej, piszą dwa kolokwia i kartkówki sprawdzające przygotowanie do zajęć.

Wykład

Student przystępuje do zaliczenia pisemnego składającego się z siedmiu pytań weryfikujących efekty kształcenia EK1-EK5. Student wybiera pięć pytań, które oceniane są w skali punktowej od 0 do 5 każde. Warunkiem koniecznym zaliczenia wykładów jest uzyskanie co najmniej 55% punktów.

Oceny końcowe z zaliczenia pisemnego wykładów:

3,0 – od 55% do 64% pkt.

3,5 – od 65% do 74% pkt.

4,0 – od 75% do 84% pkt.

4,5 – od 85% do 94% pkt.

5,0 – od 95% do 100% pkt.