Entomologia leśna 1

Obowiązkowy

Rodzaj przedmiotu: obowiązkowy

Wymagania wstępne: wiedza z zakresu biologii ogólnej (poziom szkoły średniej); umiejętność rozpoznawania gatunków drzew i krzewów leśnych; zaliczenie przedmiotu botanika leśna.

Forma i warunki zaliczenia: zaliczenie z oceną po każdym semestrze (wiadomości teoretyczne 40%, rozpoznawanie owadów i żerowisk 30%, oddanie zbioru owadów i żerowisk 10%, aktywność na zajęciach i prowadzenie zeszytu – po 10%;

egzamin końcowy z całości wiedzy programowej (wykłady i ćwiczenia).

Założenia i cele przedmiotu: Uzyskanie wiedzy dotyczącej podstaw morfologii, anatomii, bionomii owadów; umiejętność rozpoznawania najważniejszych owadów leśnych oraz powodowanych przez nie uszkodzeń drzew; poznanie wybranych metod prognozowania pojawu i zwalczania szkodników. Poznanie roli owadów w ekosystemach leśnych oraz podstaw ochrony gatunków zagrożonych wyginięciem.

Metody dydaktyczne: wykłady, zajęcia laboratoryjne, ćwiczenia terenowe, przygotowanie zbioru owadów.

Treści programowe: Rys historyczny entomologii. Charakterystyka owadów; rozwój embrionalny i postembrionalny; wpływ czynników środowiska na ich rozwój i rozmnażanie. Owady w biocenozie lasu. Patogeny owadów i entomofagi. Zarys systematyki. Charakterystyka wybranych rzędów, rodzin i gatunków występujących w lesie. Szkodniki pączków, nasion i szyszek. Owady drzewostanów sosnowych, świerkowych i innych. Ochrona drewna. Introdukcje obcych gatunków owadów i możliwości ich aklimatyzacji w Polsce. Dynamika oraz metody regulacji liczebności owadów. Rola owadów w ekosystemach leśnych. Ochrona zagrożonych gatunków.

Efekty kształcenia: Uzyskanie wiedzy dotyczącej podstaw morfologii, anatomii, bionomii owadów; umiejętność rozpoznawania najważniejszych owadów leśnych oraz powodowanych uszkodzeń drzew; poznanie wybranych metod prognozowania pojawu i zwalczania szkodników. Poznanie roli owadów w ekosystemach leśnych oraz podstaw ochrony gatunków zagrożonych wyginięciem.

a) podstawowa:

Dominik J., Starzyk J. R. 1998: Atlas owadów uszkadzających drewno. Multico, Warszawa, 526 pp.

Dominik J., Starzyk J. R. 2004: Owady uszkadzające drewno. PWRiL, Warszawa, 552 pp. + 200 fot.

Kolk A., Starzyk J. R. 1996: Atlas szkodliwych owadów leśnych. Multico, Warszawa, 705 pp.

Szujecki A. 1995: Entomologia leśna. Wyd. SGGW, Warszawa, tom 1 – 389 pp. + 20 tablic, tom 2 – 408 pp. + 35 tablic.

b) uzupełniająca:

Szujecki A. 1980: Ekologia owadów leśnych. PWN, Warszawa, 604 pp.

Gutowski J.M., Bobiec A., Pawlaczyk P., Zub K. 2004. Drugie życie drzewa. WWF Polska, Warszawa-Hajnówka – 245 pp.

Jura Cz. 1986. Bezkręgowce. Wyd. III. PWN, Warszawa – 602 pp.

Kozłowski M. W. 2008. Owady Polski. Multico Oficyna Wydawnicza, Warszawa, 360 pp.

Kozłowski M. W. 2009. Owady Polski. Chrząszcze. Multico Oficyna Wydawnicza, Warszawa, 336 pp.